COLUMN  
Maintenance Magazine 167 – maart 2025

Mars vigila

Tijdens zijn inauguratiespeech op 20 januari 2025 deed president Donald Trump een gedurfde aankondiging over het sturen van Amerikaanse astronauten naar Mars als onderdeel van zijn plan om de Amerikaanse grootheid te herstellen: “We will pursue our manifest destiny into the stars, launching American astronauts to plant the Stars and Stripes on the planet Mars.” Trump benadrukte dat deze missie niet alleen zal draaien om het bereiken van Mars, maar ook om het vestigen van een langdurige aanwezigheid op de maan: “This time, we will not only plant our flag and leave our footprints — we will establish a foundation for an eventual mission to Mars, and perhaps someday, to many worlds beyond.” Elon Musk, CEO van SpaceX en een drijvende kracht in de private ruimtevaart, steunde zichtbaar Trumps Mars-aankondiging met applaus en een duim omhoog.

Vooruit-falen

Onder leiding van Musk heeft SpaceX een “fail forward”-strategie omarmd — een aanpak die snelle iteratie en leren van fouten stimuleert. Deze werkwijze heeft opmerkelijke successen opgeleverd, zoals de herbruikbare Falcon 9-raket en het indrukwekkende Starship-prototype. Door snel te experimenteren, heeft SpaceX ongekend snel kunnen innoveren en belangrijke mijlpalen bereikt tegen een fractie van de traditionele kosten.

Toch kan het “fail forward”-principe op bemande Marsmissies verstrekkende gevolgen hebben. Waar mislukkingen bij onbemande missies waardevolle data opleveren, zijn de risico’s veel groter wanneer mensenlevens op het spel staan. Historische tragedies, zoals de rampen met de Columbia en Challenger, onderstrepen de catastrofale gevolgen van systeemfouten in bemande ruimtevaart. Ook de mislukkingen van de Mars Polar Lander en Climate Orbiter in 1999 dwongen NASA haar “faster, better, cheaper”-strategie te herzien en het belang van een balans tussen innovatie en bewezen betrouwbaarheid te erkennen.

De juiste keuzes maken

Een missie naar Mars brengt ongekende technische uitdagingen met zich mee. Het ruimtevaartuig, de levensondersteunende systemen en de voortstuwingstechnologieën moeten jarenlang foutloos functioneren in de harde omgeving van de diepe ruimte. Blootstelling aan straling, microzwaartekracht en de psychologische tol van isolatie bemoeilijken de planning verder. Hoewel de “fail forward”-strategie snelle vooruitgang kan stimuleren, roept deze aanpak ethische vragen op bij missies waarbij de kleinste fout fatale gevolgen kan hebben.

Maintenance & Reliability engineers staan vaak voor het dilemma: kosten verlagen of de lange termijn betrouwbaarheid garanderen. In situaties waarbij mensenlevens op het spel staan, zou de keuze duidelijk moeten zijn: voorkomen is beter dan genezen.

Waakzaamheid

Vooraleer we de stoutmoedige beslissing nemen om mensen naar Mars te sturen, kunnen we best eens terugdenken aan een oud Romeins gebruik. Voor een veldtocht bezochten generaals de heilige tempel van Mars, de god van oorlog, en spraken zij plechtig de woorden: “Mars, vigila” — “Mars, wees waakzaam.” Een historische waarschuwing voor de nood aan voorzichtigheid bij het aangaan van grote uitdagingen.

Wim Vancauwenberghe, Maintenance Evangelist en Directeur van BEMAS