DIGITALISERING
Maintenance Magazine 162 – december 2023
Verloopt uw onderhoud al digitaal?
Smartphone meest ingeburgerd, voorspellend onderhoud in opmars
Mark Haarman: “Digitalisering kan een intensief traject zijn. De boodschap is dan ook: blijven volharden en geduld hebben.” (©Mainnovation)
Mainnovation en PwC hebben een ‘Roadmap to digitalisation’ opgenomen in het eindrapport. Hierin ontdekken bedrijven wat de belangrijke opstapjes zijn voor een succesvolle implementatie van digitale techniek. (©Mainnovation)
Met een score van 39% is mobile maintenance de digitale innovatie die het breedst is geïmplementeerd en toegepast. (©Mainnovation)
Digitalisering kost tijd en vraagt om een gedegen plan van aanpak. Het implementeren van digitale technieken blijft immers bij veel bedrijven hangen in de pilootfase. Zoveel blijkt uit een onderzoek van de Nederlandse en Belgische advieskantoren Mainnovation en PwC bij 127 bedrijven in vier Europese landen, waaronder België, en in Zuid-Afrika.
Door Elke Lamens
Dat digitale technieken een steeds grotere rol spelen in ons dagelijks leven, mag duidelijk blijken uit het veelvuldige gebruik van apps op de smartphone, gps in de auto, domotica in huis, chatbots op websites en scanners in supermarkten. Binnen de industrie wordt digitalisering gezien als oplossing voor het personeelstekort, uptime verbetering en kostenreductie. “Bedrijven horen en lezen veel over de effecten van digitalisering en beschouwen het ook als belangrijk doel om een digitale techniek te implementeren, maar toch blijven velen steken in de pilootfase”, vertelt Mark Haarman, managing partner bij Mainnovation.
Inzoomen op digitale trends
In het internationale onderzoek zoomden de onderzoekers in op vijf verschillende digitale trends: mobile maintenance, predictive maintenance, augmented reality, 3D-printing en digital twin (virtuele replica van een fysiek object). Deze nieuwe digitale technieken kunnen van grote toegevoegde waarde zijn voor de afdeling maintenance en assetmanagement. In hoeverre bedrijven er vandaag al mee bezig zijn, werd bevraagd bij 127 bedrijven in België, Nederland, Duitsland, Noorwegen en in Zuid-Afrika. Daarnaast zijn interviews afgenomen bij ‘top performers’: Port of Rotterdam, Shell, PepsiCo en een mijnbouwbedrijf in Zuid-Afrika. Om de resultaten te kunnen vergelijken en conclusies te trekken, werden ze onderverdeeld in vijf sectoren: voedings- en farmaceutische sector, service providers, maakindustrie, zware procesindustrie en infrastructuur & vlootbeheerders.
Onderhoud met smartphone
Met een score van 39% is mobile maintenance de digitale innovatie die het breedst is geïmplementeerd en toegepast. Dat verrast Haarman geenszins: “Vergeleken met de andere technieken die we onderzochten, staat deze digitale techniek al het verste. Sinds de lancering van de iPhone in 2007 namen de ontwikkelingen van apps en mobiele technologieën een enorme vlucht. Dat is een feit zowel qua apparatuur, beschikbare wifi als de beveiliging. We zien dat ook mobile maintenance hiervan profiteert. De eigen smartphone werd een bruikbaar apparaat in de fabriek. Daarnaast leidden de ontwikkelingen en professionalisering van Enterprise Asset Management systemen (EAM) tot betrouwbaarder, veiliger, gebruiksvriendelijker en meer waardevolle onderhoudstoepassingen.” De sectoren infrastructuur & vlootbeheerders (50%) en service providers (48%) passen mobile maintenance het meeste toe. “Dat is logisch gezien de nood aan mobiele oplossingen daar het grootste is. De werknemers trekken het land in om deze diensten bij de bedrijven te leveren en te installeren. Verrassend is wel dat deze technologie toch eveneens sterk toepasbaar is in een fabrieksomgeving, ook in de voedings- en farmaceutische sector is de implementatiegraad hoog (50%). In de meerderheid van de bedrijven wordt het ingezet om werkorders te registreren (70%) en bij inspecties (42%).”
Maximale beschikbaarheid
Met 17% volgt predictive maintenance als meest beloftevolle digitale techniek die in opmars is bij de bedrijven. Deze technieken zijn ontworpen om patronen te ontdekken in het falen van de machines en het helpen voorspellen wanneer onderhoud moet worden uitgevoerd. Voorspellende onderhoudstechnieken stellen bedrijven in staat om onderhoud ‘just in time’ uit te voeren. Enerzijds exploiteren bedrijven zo het volledige potentieel van de installatie en anderzijds voorkomen ze versnelde verslechtering en zelfs het onvoorzien uitvallen van de machines. “Heel wat bedrijven zien hierin een verdienmodel. Ze leveren niet alleen de machines, maar verkopen ook een onderhoudsabonnement dat digitaal het onderhoud voorspelt. Het grote voordeel is dat ze overal dezelfde machines plaatsen en heel wat data verzamelen via periodieke inspecties en continue real-time monitoring. Een uitgebreide analyse van deze gegevens is de sleutel tot succes. Door de gegevens te begrijpen en te combineren met andere data, zijn realistische voorspellingen mogelijk.”
Minimaliseren downtime drijfveer in digialisering
Deze uptime verbetering, en zo maximaal technisch beschikbaar blijven, is een belangrijke reden voor bedrijven om de digitale technieken, met uitzondering van 3D-printing, toe te passen. “Elk bedrijf wil zo min mogelijk storingen, en desgevallend deze zo snel mogelijk verhelpen. Een ander belangrijk argument dat ze vaak aangeven, is kostenreductie. Wanneer de onderhoudsafdeling daartoe kan bijdragen, leidt dit indirect tot een beter bedrijfsresultaat”, benadrukt Haarman. Het onderzoek toont verder aan dat meer dan de helft van de bevraagde bedrijven geen plannen heeft om op korte termijn te starten met het onderzoeken en/of implementeren van digital twin (53%), augmented reality (58%) en 3D-printing (58%). “Dat mobile maintenance het meeste is ingeburgerd, was een te verwachten hypothese die het onderzoek heeft bevestigd. De al in 2018 voorspelde doorbraak van predictive maintenance is er vooralsnog niet gekomen in 2023. Wat we wel hadden geanticipeerd, is dat bedrijven veel meer zouden inzetten op drones, zelfs op hetzelfde niveau als mobile maintenance (39%), maar dat is slechts bij 13% van de bedrijven het geval.”
Gebrek aan degelijke data
Wat houdt bedrijven nu eigenlijk tegen om volop in te zetten op deze digitale technieken, op mobile maintenance na? “Innovaties vergen andere vaardigheden. Data-analysten en reliability ingenieurs zijn vandaag de meest gezochte profielen op de arbeidsmarkt. Het tekort eraan vertraagt ook de implementatie in bedrijven. Hierdoor zijn ze gewoonweg nog niet in staat om deze technieken uit te rollen. Daarom blijft het invoeren van predictive maintenance, maar vooral AR, digital twin en 3D in een pilootfase steken. Technologische innovaties zoals AR werden tien jaar geleden al gezien als een leuk technisch project, maar bedrijven onderschatten vaak het effectief invoeren ervan. Ze moeten daarvoor de bedrijfsprocessen en rolpatronen wijzigen en IT- aanpassingen doorvoeren. Ook in Noorwegen, waar de digitalisering verder staat dan in België en Nederland, hebben bedrijven moeite met het invoeren van de verschillende digitale technieken.” Volgens Haarman staat of valt de implementatie met degelijke datasets. “Naast het gebrek aan medewerkers met de juiste competenties, zijn vaak de data in het bedrijf niet op orde. Veelal ontbreekt het ook aan een sterke businesscase. Bedrijven kunnen niet bij voorbaat tonen wat de implementatie van de nieuwe digitale techniek oplevert. Een oplossing daarvoor is leren van de early adopters. Een van de bevraagde top performers spreekt heel open over een ‘trial-and-error approach’ en onderstreept dat digitalisering een intensief traject kan zijn. De boodschap is dan ook: blijven volharden en geduld hebben”, geeft Haarman mee. Om die reden hebben Mainnovation en PwC een ‘Roadmap to digitalisation’ opgenomen in het eindrapport. Hierin ontdekken bedrijven wat de belangrijke opstapjes zijn die leiden tot een succesvolle implementatie van digitale techniek.
