INFRASTRUCTUUR  
Maintenance Magazine 156 – mei 2022

Hoe uw materialen zo efficiënt mogelijk bewaren?

Heeft u onlangs nog eens een blik geworpen in uw garage of tuinhuis? Houdt u daar nog het overzicht over alles wat er nodig is voor klusjes in huis en de tuin? Het hoeft dan ook niet te verbazen dat in o5nderhoudswerkplaatsen speciale uitgiftsesystemen voor gereedschappen steeds meer hun intrede toe. Gekoppeld aan de nodige software houden ze niet alleen perfect de voorraad bij, maar kan de maintenance manager ook altijd zien waar zijn gereedschappen zich precies bevinden.

Door Valérie Couplez

Een magazijn voor onderhoudswerken herbergt een brede waaier aan spullen. Van persoonlijke beschermingsmiddelen tot elektrische gereedschappen, van olie en smeermiddelen tot wisselstukken, van schroeven tot O-ringen. Materialen die je op stock moet hebben liggen om alle onderhoudswerkzaamheden tot een goed einde te brengen. Maar hoe bewaar je als maintenance manager het overzicht? Over hoeveel materiaal er gebruikt en verbruikt wordt en hoeveel kosten dat met zich meebrengt? Een open magazijn waar iedereen vrij kan in- en uitwandelen, samen met ellenlange papieren inventarissen blijkt zelden de meest efficiënte oplossing te zijn. Een mannetje in het magazijn posteren om alles bij te houden, veel te duur. Maar wat is er dan wel allemaal beschikbaar op de markt om toch efficiënt met materialen om te gaan.?

Tot 20% minder verbruik met uitgiftesystemen

Veel werkplaatsen en onderhoudsdiensten grijpen tegenwoordig naar uitgiftesystemen. Ze komen in allerlei vormen, van gereedschapskasten tot paternosterliften en verdeelautomaten, van lockers tot containers. Robuuste industriële oplossingen die telkens kunnen worden aangepast aan de grootte van wat er in gestockeerd moet worden. Van speciale inlays voor gereedschappen tot compacte vakjes voor oplaadbare batterijen. Alle materiaal wordt dan netjes, al dan niet achter slot en grendel, opgeslagen. Heb je een specifiek gereedschap of een bepaald smeermiddel nodig? Even de desbetreffende code ingeven en als bij toverslag gaat de juiste deur open en kan je grijpen wat je nodig hebt of wordt het automatisch naar je toe gebracht. Een oplossing die meer en meer in opmars is voor het stockeren van pbm’s, snijgereedschappen, slijpwielen …. Uit praktijkstudies blijkt dat het verbruik op korte termijn met 20% kan dalen. Iedereen denkt immers meer na over wat hij precies nodig heeft. Noem het verantwoordelijkheidszin. Toch blijft ook het gebruiksgemak gegarandeerd. Er komt geen raketwetenschap aan te pas om te vinden wat je nodig hebt. Integendeel.

Overzicht leidt tot tijdswinst en minder kosten

Het blijkt bovendien stukken eenvoudiger om de overzicht over de voorraad te behouden, zodat je nooit zonder de meest voorkomende materialen valt of geen duurdere spoedbestellingen moet uitvoeren. Dat kan trouwens volledig automatisch ingesteld worden. Van zodra de voorraad onder een bepaalde drempel zakt, kan er automatisch een bestelbon gegenereerd worden. Op die manier wordt een inventaris echt kinderspel. Tegelijk kan de maintenance manager een volledige rapportage trekken uit alle gebruiksgegevens. Ook de tijdswinst op de werkvloer is aanzienlijk, omdat er geen tijd meer verloren gaat met het zoeken naar de juiste materialen in een groot magazijn. Je weet meteen welke code in te duwen of welke barcode te scannen. Op jaarbasis kan dit dus een flinke boost voor het budget en de efficiëntie betekenen. Hou er wel rekening mee dat verdeelautomaten, gereedschapskasten en paternosterliften een zekere investering met zich meebrengen, al bestaan er bij verschillende fabrikanten ook lease-oplossingen.

Element van controle

Het voordeel van uitgiftesystemen is dat ze bijkomend een element van controle toevoegen met dank aan het geavanceerd softwareplatform dat erachter zit. Je kan ze bijvoorbeeld zodanig programmeren dat het onderhoudspersoneel eerst zijn badge moet swipen alvorens toegang te krijgen. Op die manier weet je als manager altijd wie een bepaald gereedschap op zak heeft zitten. De programmatie kan ook nog een stukje verder gaan en gekoppeld worden aan een specifieke werkbon. Dan kan je kan alleen maar die gereedschappen meenemen die je nodig hebt voor de taken die je moet uitvoeren. Voor klassieke consumables en pbm’s gaat dit misschien wel een stapje te ver, maar als het om dure gereedschappen of wisselstukken gaat, kan een dergelijke investering in extra programmeerwerk en koppeling met de maintenancesoftware lonen. Niet iedereen kan dan zomaar eender welk materiaal ontlenen.

Naar decentrale werking

Efficiëntie in onderhoudswerkzaamheden draait om het vinden van het juiste gereedschap op de juiste plaats en op het juiste moment. In vergelijking met een algemeen magazijn, bieden deze verdeelautomaten het voordeel dat je ze heel gericht in de productie kan gaan opstellen. Ze zijn immers van heel compact tot uitgebreid te krijgen. In plaats van een gecentraliseerd magazijnbeheer, kan je dan die gereedschappen die nodig zijn voor het onderhoud en herstel van een bepaalde machine heel dicht in de buurt ervan gaan opstellen. Het onderhoudsteam verliest dan geen tijd meer met heen- en weer lopen naar het magazijn. Alles wat nodig is om de onderhoudsklus te klaren ligt immers binnen handbereik.

Gereedschapskast, verdeelautomaat, container of paternosterlift

Wat moet je nu precies kiezen om tot een optimale oplossing te komen? Een gereedschapskast bestaat meestal uit laden die voorzien zijn van speciale inlays (meestal in schuim) waarin meteen duidelijk te zien is welk gereedschap waar hoort. Een verdeelautomaat ziet eruit zoals de verdeelautomaten die we kennen voor snoep en frisdrank in de refter. Ze kunnen allerhande materiaal houden, maar vinden vooral toepassing voor PBM’s en ander materiaal dat veel gebruikt wordt. Lockers zien eruit zoals we ze kennen in de kleedkamer. Met de juiste sleutel of code krijgt iemand dan toegang. Deze oplossing wordt ook vaak gekozen om dicht bij de machines in het veld te staan dankzij de compactheid. Een paternosterlift is dan weer de meest geautomatiseerde (en gecentraliseerde) oplossing die vooral gebruik maakt van de hoogte van een gebouw. Het brengt de geselecteerde materialen uit een hoge opslagtoren zelf naar de gebruiker. Vaak ontstaan er op de moderne werkvloer hybride vormen van materiaalbeheer. Een open magazijn met barcodes waar de meest eenvoudige zaken zoals schroeven en bouten in terug te vinden zijn, aangevuld met bijvoorbeeld speciale gereedschapskasten aan die machines die erom vragen. Ook voor ATEX-zones bestaan er oplossing. Containers die een speciale behandeling (en keuring) ondergingen om ook in die zones materiaal snel bij de hand te hebben.