AANDRIJVING  
Maintenance Magazine 155 – maart 2022

Onderhoudstips voor een tandwielkast in topconditie

Een tandwielkast mag dan een relatief klein onderdeel in een complete aandrijflijn zijn, het is wel van essentieel belang om krachten over te brengen. Tandwielkasten verdienen alle aandacht van de onderhoudsploeg. De voorbije decennia werden ze weliswaar compacter en lichter, maar worden er wel hogere eisen aan gesteld. Periodiek preventief onderhoud en/of monitoring kan dan ook anticiperen op slijtage en zwaardere (en vooral duurdere) schade vermijden. We zetten enkele tips op een rijtje.

Door Valérie Couplez

Een visuele inspectie van een tandwielkast kan al bepaalde elementen aan het licht brengen. Olielekken bijvoorbeeld aan de ingaande en uitgaande assen of verkleuringen in de verf die een indicatie van oververhitting kunnen zijn. Daarnaast kan de aanwezigheid van stof en vuil nefast zijn en voor oplopende temperaturen of vervuilde olie zorgen. Vaak zijn tandwielkasten aan de slag in omgevingen waar vervuiling inherent aanwezig is. Probeer tandwielkasten daarom zo proper mogelijk te houden. Luister ten slotte ook nauwgezet naar de tandwielkast om te zien of je buitensporige vibraties kan ontdekken.

Loopt alles gesmeerd?

Een tweede belangrijk element voor een tandwielkast in topconditie is de smering. Smering verminder de kans op slijtage en zorgt voor een langere levensduur. Een tandwielkast is echter een component waar er geen giswerk aan te pas mag komen. Volg de instructies van de fabrikant van de tandwielkast tot op de letter op. Vergewis je ervan dat het juiste smeermiddel met de additieven die nodig zijn toepassing vindt. Dat is de enige zekerheid om frictie afdoende te verminderen. Smeermiddelen zijn op tijd en stond aan vervanging toe. Dat kan aan de hand van controles bepaald worden of op frequente basis gebeuren. Als je ziet dat de tanden van de tandwielkast sneller beginnen slijten ligt er vaak een smeringsprobleem aan ten gronde.

Controle van temperatuur en vibraties

De ene machine is kritischer in een bedrijfsproces dan de andere. Wie monitoring bij dergelijke machines overweegt doet er goed aan de temperatuur en de vibraties in zijn tandwielkast in de gaten te houden. De temperatuur kan manueel met een infraroodcamera of automatisch met een temperatuursensor gecontroleerd worden. In de meeste gevallen begint de temperatuur te stijgen wanneer de wrijving vermeerdert. Smeerproblemen zijn dan ook de voornaamste oorzaak van oververhitting in de tandwielkast. Trillingsanalyse gebeurt op de lagers en interne vertandingen. Wanneer het aantal trillingen omhoog gaat, wijst dat vaak op nakende problemen. De aard van de vibraties kan iets vertellen over de aard van de schade maar dat vraagt om een specialist. Die kan vertellen of het te maken heeft met slijtage, lagerdefecten, verkeerde uitlijning …

Juiste tandwielkast voor de toepassing

De meeste problemen beginnen wanneer tandwielkasten meer belasting op hun bord krijgen dan waarvoor ze oorspronkelijk ontworpen zijn. Dat kan door een verkeerde selectie of door het afslijten of afbreken van tandwieltanden. Herstel deze dan ook zo snel mogelijk om verdere, grotere schade te vermijden. Het kan evengoed zijn dat in de loop der jaren de toepassing waarin de tandwielkast moet functioneren veranderd is. Weeg daarom bij grote schade altijd af wat het meest interessant kan zijn: een revisie of een vervanging. Ook daarvoor doet u er goed aan er een specialist bij te halen die u kan vertellen wat de meest zinvolle investering is.