OMSLAGVERHAAL  
Maintenance Magazine 154 – december 2021

Zestien tieners sleutelen aan pompen bij Vandemoortele

De ene tiener brengt zijn woensdagnamiddag door in de muziekles of op de voetbaltraining, de andere buigt zich over een centrifugaalpomp op de maintenance afdeling van een van Vlaanderens belangrijkste voedingsfabrieken. Althans, dat was het geval op 6 oktober jongstleden. In het kader van Repair Teens waren zestien jongeren, tussen 12 en 14 jaar oud, die dag te gast bij Vandemoortele in Izegem.

Door Elise Noyez

Repair Teens is een initiatief van Hogeschool VIVES, BEMAS en Repair&Share, en kwam tot stand met steun van VLAIO. “Met het project willen we een vervolg breien aan onze Techniekacademie”, vertelt coördinator Frank Van Campe (VIVES). “Die werd in 2014 opgestart om 8- tot 12-jarigen via kleine, praktische opdrachten warm te maken voor techniek, een STEM-opleiding en, op termijn, een technische loopbaan. Nu gaan we een stapje verder en introduceren we de jongeren effectief in het werkveld. Zodoende reiken we hen essentiële technische en andere vaardigheden aan, zoals samenwerking, ondernemerszin, oplossingsgerichtheid, digitale skills, enzovoort, maar zien ze bovenal ook heel concreet hoe ze dankzij STEM kunnen bijdragen aan een duurzamere wereld in de breedste zin van het woord.” Wim Vancauwenberghe van BEMAS vult aan : “Naast de jongeren laten kennismaken met onderhoud en techniek, is ook circulariteit een belangrijke leidraad in dit project. Iets dat stuk is, hoef je niet noodzakelijk weg te gooien. Door toestellen en installaties goed te onderhouden en herstellen, zorg je voor een langere levensduur en dus een kleinere afvalberg. Dat willen we hen duidelijk maken. Of, om het anders te zeggen, we tonen dat een technisch beroep een enorme maatschappelijke waarde heeft.”

Onderdompeling

Sinds begin 2021 bracht Repair Teens de jonge tieners onder meer naar het Circular Materials Center van POM West-Vlaanderen – waar ze een autootje maakten uit gerecycleerd plastic -, naar Fedasil Poelkapelle – waar ze samen met Fietsencentrum Mobiel aan fietsen sleutelden -, en naar diverse steden in Oost- en West-Vlaanderen om mee te draaien in de zogeheten Repair Cafés. “Daarnaast willen we de deelnemers natuurlijk ook een mooie staalkaart van Maintenance & Repair in de industrie presenteren”, zegt Vancauwenberghe. “Daarom hebben we bij de aanvang van het project een oproep gedaan onder de BEMAS leden. Voor de huidige pilootfase hebben we een selectie gemaakt van industriële workshops bij vier bedrijven in verschillende takken van de industrie en verdeeld over vier Vlaamse provincies. Naast Vandemoortele in Izegem doet het project zo ook Volvo Car in Gent, Evonik in Antwerpen en Norbord in Genk aan. Vanaf volgend schooljaar kunnen ook andere bedrijven de Repair Teens verwelkomen. Wie interesse heeft kan alvast contact met ons opnemen.”

Jong geleerd

Vandemoortele was meteen enthousiast over het initiatief. De fabrikant, vorig jaar nog bekroond tot Factory of the Future, engageerde zich eerder al in de Techniekacademie van Izegem en vindt het een evidentie om ook in dit vervolgtraject mee te stappen. Maintenance manager Stéphane Casteleyn: “Net als zoveel andere bedrijven zijn wij altijd op zoek naar technisch personeel. Niet alleen in maintenance, maar bijvoorbeeld ook op onze R&D-afdeling. Daarvoor kan je weliswaar beginnen rekruteren in de laatste jaren van een STEM-opleiding, maar hoe meer jongeren we voordien al kunnen stimuleren om zo’n opleiding te volgen of een loopbaan in techniek en onderhoud na te streven, hoe meer zaadjes er geplant worden. En daar zullen we in de toekomst ongetwijfeld de vruchten van kunnen plukken.” Dat beaamt Van Campe: “Deze jongeren zijn volop bezig hun persoonlijkheid te vormen. Door ze nu al mee te trekken in zo’n project hopen we dat die interesse voor techniek daar mee in verweven wordt. Bovendien moeten ze na de eerste graad al meteen een keuze maken in hun studietraject. Dan is het goed om weten welke mogelijkheden allemaal op tafel liggen.”

Buiten de leefwereld

Dat de industrie wat verder van de leefwereld van jongeren ligt dan pakweg een Repair Café, waar onder meer wasmachines en andere huishoudelijke toestellen de revue passeren, dat beseffen de partners maar al te goed. “Tijdens de rondleiding in de productie zagen we de tieners met grote ogen kijken”, merkt Vancauwenberghe op. “Kennelijk hadden zij er nog nooit over nagedacht hoe een potje margarine in de winkelrekken terechtkomt. Een bezoek aan een bedrijf zoals Vandemoortele, met een mooie combinatie van procestechnologie, geautomatiseerde productielijnen en robots, is dan natuurlijk impressionant en een onvergetelijke ervaring.” Kalinka Achten en Tijl Prinzie, beiden 13 en bezig aan een STEM-opleiding, vinden de introductie tot industrieel onderhoud een grote meerwaarde. “Er valt hier nog zoveel te leren en ontdekken voor ons”, aldus Prinzie. “Zo moesten we tijdens de workshop een pomp demonteren en weer monteren. Dat is iets waar we nooit eerder mee in contact zijn gekomen.” “Net omdat het allemaal nieuw is, is het zo interessant”, vindt Achten. “Ik wist bijvoorbeeld niet dat er zoveel verschillende soorten pompen waren en hoe zij precies werkten. Hier kunnen we dingen leren en doen waarmee we anders wellicht niet of pas veel later geconfronteerd zouden worden.” Het enthousiasme is Casteleyn in ieder geval niet ontgaan. “Het was fijn om te zien hoe snel de jongeren zelf aan de slag gingen en hoeveel vragen er tijdens zowel de rondleiding als de workshop gesteld werden. Wat mij betreft is die combinatie van rondleiding en workshop dan ook ideaal om aan te tonen hoe de fabriek werkt en welke rol wij daar als onderhoudsdienst in spelen.”

Het project Repair Teens loopt nog tot eind 2023. Initieel ligt de focus op Oost- en West-Vlaanderen. Na een eerste evaluatie door jongeren, ouders, bedrijven en partners wordt het project verder uitgerold over de rest van Vlaanderen.