14/11/2025
Werkplaatsmecanicien(ne)
Vivaqua
regio Brussel
DIGITALISERING
Maintenance Magazine 153 – september 2021
Industrie 4.0 vraagt om compatibiliteit en dus standaardisering
Digitalisering heeft een tandje hoger geschakeld, zeker in industriële omgevingen. Er komen elke dag nieuwe oplossingen bij om producties veiliger en flexibeler te laten draaien. Standaarden zijn in deze context echter belangrijker dan ooit. Die moeten zorgen voor een continue stroom van data van helemaal op de vloer tot boven de wolken en omgekeerd. Standaarden verzekeren immers de comptabiliteit die nodig is om efficiënt te kunnen werken en producties sneller aan te passen aan nieuwe oplossingen in de markt. En ook maintenance professionals profiteren ervan.
Door Valérie Couplez
Systemen die gebaseerd zijn op standaarden bieden gebruikers verschillende voordelen. Bovenal is de interoperabiliteit tussen machines, installaties en systemen beter gegarandeerd. Maar ze maken het ook eenvoudiger om systemen te reproduceren of te hergebruiken en best practices neer te zetten. Maintenance en al zijn processen vormt hier geen uitzondering op. Onderhoudsstandaarden incorporeren bewezen methodes om taken zoals reiniging, smering, herstellingen, vervangen van componenten, datacaptatie … uit te voeren. Ze kunnen ook instructies geven aan maintenance professionals in de vorm van uitgebreide checklists en hoe ze te integreren in een compleet onderhoudsprogramma. Hoe beter uw machines en installaties gestandaardiseerd zijn, hoe eenvoudiger het zal worden om data te delen en onderhoudstaken er op af te stemmen. Kortom, ze zorgen voor een veilig houvast tussen verschillende plants, installaties en processen.
Digitalisering incluis
Er bestaan een hele resem standaarden, ontwikkeld door internationale, Europese of regionale organisaties, die ook voortdurend zelf in ontwikkeling zijn. De recente opkomst van bijvoorbeeld cyber-fysieke systemen die deel uitmaken van de digitaliseringsgolf, hebben het domein van standaarden voor onderhoudsprocedures en -systemen alleen maar groter gemaakt. Er moet nu immers ook rekening gehouden worden met processen voor het verzamelen, uitwisselen en verwerken van data. We zetten hieronder vijf belangrijke standaarden voor maintenance professionals op een rijtje, een lijstje dat helemaal niet zaligmakend is maar dat wel al een indicatie geeft van hoe breed en hoe diep de beschikbare standaarden kunnen gaan.
ISO 55000 Asset Management standaarden
Installaties in een fabriek en al hun componenten behoren tot de fysieke assets en vallen dus onder de paraplu van assetmanagementsystemen. Assetmanagement draait om het coördineren en optimaliseren van het beheer van assets gedurende hun volledige levensduur, van de selectie tot de eigenlijke ontwikkeling, ingebruikname, onderhoud, vervanging tot zelfs het verwijderen. ISO 55000 voorziet in de praktijk in een kader om bestaande implementaties in assetmanagement te auditen op vlak van volledigheid. Daarnaast worden ook mogelijke verbeteringen gesuggereerd door bestaande processen. Onder de ISO 55000 standaard zitten in feite drie richtlijnen met betrekking tot assetmanagement:
- ISO 55000 die de scope en verdiensten van assetmanagement omvat maar ook de begrippen en definities voor de standaard introduceert;
- ISO 55001, die de vereisten definieert voor een geïntegreerde en efficiënte assetmanagementsystemen, vergelijkbaar met wat de ISO 9001 specifieert voor kwaliteiteisen;
- ISO 55002, die richtlijnen voorziet voor de implementatie van assetmanagementsystemen die de standaarden van de ISO 55000 familie volgen.
ISO 13347 over Conditiebewaking en Diagnose van Machines
Moderne onderhoudssystemen en -processen bestaat in hun kern uit het efficiënt delen en verspreiden van data. Hiermee wordt de basis gelegd voor conditiebewaking, preventief en predictief onderhoud. De uitwisselbaarheid van data is bovendien een voorwaarde om verschillende systemen met elkaar te laten communiceren, maar ook voor het plug-and-play implementeren van systemen met minimale integratie-inspanningen. De ISO 13374 serie van standaarden kan een handige tool zijn om een brede waaier aan informatie te combineren. Het zorgt voor uniforme en uitwisselbare manieren om data te verwerken, te communiceren en voor te stellen over verschillende onderhoudssystemen heen, onafhankelijk van het merk. ISO 13374 is opgedeeld in vier delen die respectievelijk omgaan met:
MIMOSA Open Information standaarden
MIMOSA is een non-profit organisatie die open informatiestandaarden ontwikkeld voor operations en maintenance voor onder andere productieomgevingen. Het gaat om een brede waaier aan standaarden die alle aspecten van data-uitwisseling en -integratie omvatten. MIMOSA CCOM is bijvoorbeeld een informatiemodel voor de uitwisseling van informatie over een asset die de interoperabiliteit tussen systeem vereenvoudigt. Op basis van een XML conform model laat het elektronische data-uitwisseling toen zoals het populaire EDI model dat doet voor elektronische handel. De MIMOSA standaarden kunnen met andere woorden gebruikt worden om de interoperabiliteit tussen verschillende datasets inzake onderhoud te verzekeren maar ook om die data te delen onder de maintenance stakeholders.
ANSI TAPPI TIP 0305-24:2008
Deze standaard voorziet richtlijnen om checklists te creëren voor onderhoud op een dagelijkse, wekelijkse of maandelijkse basis. Maintenance engineers en gebruikers kunnen deze checklist dan verder aanpassen aan de noden van hun eigen productieomgeving in functie van de machines, installaties, fysieke configuraties en andere karakteristieken van de fabriek. Maintenance checklists hebben hun waarde al bewezen om tot een efficiënt beheer van assets te komen.
Industrial Internet Consortium Reference Architecture (IICRA)
IICRA definieert de structurele principes die aan de basis liggen van de integratie van IIoT toepassingen. Het gaat om een samenwerking tussen wereldwijd grote namen uit de industrie en de IT-wereld, die een gezamenlijke visie naar voren schuiven voor de interoperabiliteit tussen producten en de eenvoudige ontwikkelingen van industriële internetsystemen. De architectuur zorgt voor de middelen om flexibele en uitwisselbare maintenance toepassingen te ontwikkelen, zoals predictief onderhoud. Het definieert de vereisten rond connectiviteit, maar ook rond datavoorstelling en distributie-vereisten.


